2 Tes. 3,5: Pan zaś niech kieruje serca wasze ku miłości Bożej i ku cierpliwości Chrystusowej (BW, pozostałe polskie tłumaczenia używają tego samego słowa, poza NBG, która konsekwentnie słowo "hypomone" tłumaczy jako "wytrwałość").
Pojawia się tu jednak nieco inne pytanie, wątek poboczny jakby. Otóż BGU, idąc za przykładem BG, wyraża ten sam tekst w taki oto sposób: Pan zaś niech skieruje wasze serca ku miłości Bożej i ku cierpliwemu oczekiwaniu Chrystusa. I tu pojawia się pytanie: skąd się wzięła mowa o cierpliwym OCZEKIWANIU? Mowa o nim jest również w starej wersji Biblii Króla Jakuba (KJV). Przy czym jej nowa wersja - podobnie jak nowa wersja BG, czyli NBG, to słowo całkowicie pomija. Otóż ma to związek z wieloma kopiami pism składających się na Nowy Testament i wkradającym się z biegiem czasu zróżnicowaniem - w różnych częściach świata chrześcijańskiego (mowa o pierwszych wiekach po Chr.) różny był stosunek, podejście do kopiowania tych pism. Stąd w niektórych z nich pojawiły się pewne "uzupełnienia" dodane przez kopistów - często było to jedno słowo dodane dla "uściślenia" myśli. Nie chcę tu zbyt głęboko wchodzić w ten temat, ponieważ jest on nadzwyczaj bogaty i wielowątkowy (textus receptus, Tekst Bizantyjski, Tekst Aleksandryjski etc.), aby nie "rozwadniać" głównej myśli niniejszego dociekania. Nieścisłości te mogą zmieniać znaczenie poszczególnych tekstów, pojedynczych wierszy (jak z tą "cierpliwością Chrystusa" i "cierpliwością oczekiwania Chrystusa"), jednak nie zmienia to ogólnej koncepcji zbawienia człowieka przez Jezusa, a owe fragmenty brzmiące w ten lub ten drugi sposób są zgodne i konsekwentne z resztą myśli na dany temat, zawartych w całej Biblii.
1 Tym. 6,11: Ty zaś, człowiecze Bogu oddany, (...) zabiegaj o sprawiedliwość, pobożność, wiarę, miłość, cierpliwość i łagodność (BP). Tutaj większość przekładów zgodnie używa słowa "cierpliwość", poza NBG, która konsekwentnie używa słowa "wytrwałość": Ale ty, człowieku Boga (...) ścigaj sprawiedliwość, pobożność, ufność, miłość, wytrwałość, łagodność; oraz BT, również używającej w tym miejscu słowa "wytrwałość".
Jak. 5,11: Oto za błogosławionych uważamy tych, którzy wytrwali. Słyszeliście o wytrwałości Joba i oglądaliście zakończenie, które zgotował Pan (BW). Podobnie tłumaczy BP, BT i NBG. BG mówi o "cierpliwości". Na BGU postanowiłem się tutaj więcej nie powoływać, skoro nie jest to przekład z oryginału, a jedynie literacka forma przekładu na podstawie pozostałych tłumaczeń, z przewagą opcji BG w kwestiach dyskusyjnych.
I tu, przy tym tekście, nachodzą mnie dwa pomysły. Pierwszy odnosi się do historii Hioba. Znając ją, można stwierdzić, czy Hiob był bardziej cierpliwy czy wytrwały. A moim zdaniem - pozostanie przy Bogu mimo tylu "przeciwności losu", i pomimo nie zawsze trafnych rad dobrych kumpli - było raczej wyczynem na miarę "wytrwałości", niż "cierpliwości" kojarzonej z cechą charakteru objawiającą się stoickim spokojem, łagodnością i... wytrwałością właśnie. Gdyby więc ująć to matematycznie, to można by stwierdzić, że każdy cierpliwy jest wytrwały, ale nie każdy wytrwały jest cierpliwy. Czyli pojęcie "wytrwały" zawiera się w pojęciu "cierpliwy", ale odwrotnie - już niekoniecznie. A patrząc na znaczenie słowa "hypomone" wg historii Hioba, to myślę, że bardziej można by je odnieść konkretnie do wytrwałości, niż cierpliwości.
Drugi pomysł dotyczy zwrotu: Oto za błogosławionych uważamy tych, którzy wytrwali. Nie jestem specem z greki, ba - ledwie potrafię odczytać grecki alfabet, ale od czego są słowniki... Zwrot "którzy wytrwali" zapisany jest po grecku jako υπομενοντας (wym. upomenontas/hypomenontas). Czyli wygląda to na jakąś pochodną słowa "hypomone". To właśnie miejsce tłumaczone jest przez wszystkie przekłady jako "ci, którzy wytrwali", poza BG. Skoro jest to to samo słowo, tylko w innej formie mowy (czasownik/przymiotnik), to może znaczenie będzie również podobne?
Ale żeby nie było tak prosto - słownik Stronga tłumaczy ten zwrot jako "którzy trwają" lub "którzy znoszą"*. Czyli powyższy fragment można by wyrazić również słowami: "ci, którzy znieśli", lub "ci, którzy ścierpieli". Mniej więcej w ten zresztą sposób oddaje to BG. Niestety - wyrażenie to zostało użyte w NT tylko raz, nie ma więc możliwości porównać okoliczności użycia go wobec innych sytuacji, kontekstów. Można jedynie wziąć to na logikę - o tych, którzy znieśli np. ciężki okres, można również powiedzieć, że wytrwali, ale niekoniecznie, że byli cierpliwi.
* - Źródło: http://biblia.oblubienica.eu/wystepowanie/word/id/%CF%85%CF%80%CE%BF%CE%BC%CE%B5%CE%BD%CE%BF%CE%BD%CF%84%CE%B1%CF%82.
[dalej]
[do początku]
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz